WHO (światowa organizacja zdrowia) uznaje otyłość za chorobę od ponad 50 lat. Jest to jedna z najcięższych, najgroźniejszych oraz najbardziej skomplikowanych chorób przewlekłych. Otyłość powstaje na skutek wielu nakładających się na siebie czynników np. środowiskowych (złe nawyki żywieniowe, brak aktywności fizycznej), psychologicznych, genetycznych i hormonalnych. U każdego Pacjenta dobór odpowiedniej metody leczenia powinien być indywidualny, poprzedzony dokładną analizą stanu zdrowia Pacjenta oraz licznymi badaniami oraz rozmową z psychologiem. Każdy przypadek traktowany powinien być indywidualnie. Sam proces diagnostyki oraz leczenia jest procesem długim i wymagającym dyscypliny ze strony Pacjenta oraz współpracy ze sztabem specjalistów z dziedziny medycyny/rehabilitacji/psychologii. Co więcej, najnowsze badania pokazują coraz większe zależności pomiędzy rozwojem choroby a czynnikami wcześniej niebranymi pod uwagę w rozwoju otyłości.
Otyłość nosi miano pandemii XXI wieku. Szacuje się, że w Polsce na nadwagę i otyłość cierpi ponad 60% społeczeństwa. Coraz więcej obserwuje się przypadków tzw. otyłości olbrzymiej, podczas której wskaźnik BMI (Body Mass Index- opisany poniżej) przekracza 60. Otyłość olbrzymia prowadzi do znacznej niepełnosprawności ruchowej Pacjenta, a także uzależnia go od pomocy osób trzecich. Nierzadko również prowadzi do problemów układu krążenia, układu oddechowego, a także do śmierci.
Czym jest BMI, oraz jakie są jego prawidłowe wartości?
BMI (z języka angielskiego BODY MASS INDEX) to nic innego jak wskaźnik pomagający ocenić czy masa ciała jest prawidłowa. W sposób pośredni można również ocenić zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka.
Aby obliczyć wskaźnik BMI należy podzielić masę ciała (podaną w kilogramach), przez wzrost podniesiony do kwadraty (podany w metrach):
Przykład: Pacjent o masie ciała 75 kg oraz o wzroście 1,80 m. Po podstawieniu do wzory BMI wyniesie: 23.15 .
Należy zauważyć, że wskaźnik BMI nie jest wiarygodny w przypadku kobiet w ciąży, sportowców, dzieci, młodzieży szybko rosnącej oraz osób starszych.
Jak interpretować wskaźnik BMI?
Pełna klasyfikacja BMI wg WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) wyznacza odpowiednie kryteria oceny masy ciała, ryzyko rozwoju otyłości a co za tym idzie chorób z nią związanych.
Wartości BMI:
- mniejsze niż 18,5 - NIEDOWAGA
- 18,5 do 24,9 - WAGA PRAWIDŁOWA
- od 25 do 29 – NADWAGA
- od 30,0 do 34,9 – OTYŁOŚĆ I STOPNIA
- od 35,0 do 39,9 – OTYŁOŚĆ II STOPNIA
- powyżej 40 – OTYŁOŚĆ III STOPNIA (inaczej zwana otyłością olbrzymią lub złośliwą)
Oprócz wskaźnika BMI do sprawdzenia prawidłowej masy ciała oraz zawartości tkanki tłuszczowej służą specjalne wagi, które dostępne są w gabinetach lekarskich lub dietetycznych. Nadwagę diagnozuje się, gdy zawartość tkanki tłuszczowej wynosi u kobiet 30-35%, a u mężczyzn 20-25%. Wyniki powyżej tych danych wskazują na otyłość.
Otyłość - czynniki środowiskowe:
- Nieprawidłowe odżywianie i nawyki żywieniowe:
- zbyt obfite posiłki o dużej kaloryczności;
- nieregularne spożycie posiłków oraz tzw. podjadanie;
- spożycie dużych ilości węglowodanów/tłuszczów;
- unikanie warzyw oraz zastąpienie ich produktami wysoko przetworzonymi;
- Niska aktywność fizyczna:
- dla Pacjentów nawet z otyłością wskazane są ćwiczenia; codzienny ruch zwiększa spalanie tkanki tłuszczowej oraz ryzyko rozwoju insulinooporności;
- Stres;
Otyłość - przyczyny psychologiczna:
1. Depresja oraz obniżony nastrój:
- mogą być zarówno przyczyną jak i konsekwencją otyłości;
- spożycie produktów o wysokiej kaloryczności, jako ucieczka od zmartwień;
- uczucie braku akceptacji zwiększa negatywne odczucia Pacjenta;
2. Zespół nocnego jedzenia – brak apetytu w godzinach porannych, wzmożony w godzinach wieczornych i nocnych;
3. Zespół jedzenia kompulsywnego – zjadanie posiłków pod wpływem emocji (niepokój, smutek, zdenerwowanie), których jakość i ilość nie ma dla Pacjenta znaczenia;
4. Uzależnienie od jedzenia – odczuwanie potrzeby ciągłego przyjmowania pokarmu; podczas braku spożycia posiłku u chorych obserwuje się fizyczne objawy tzw. odstawiania;
Otyłość- przyczyny hormonalne:
- Zespół Cushinga:
- nadmiar wydzielanego kortyzolu (hormon stresu) wywołuje u Pacjenta potrzebę spożycia pokarmu;
- Niedoczynność tarczycy:
- odpowiednio leczona oraz kontrolowana nie powoduje tego typu problemów;
Więcej o metodach walki z otyłością w tym leczeniu chirurgicznym w kolejnym artykule.
Planujesz operację bariatryczną, chirurgiczne zmniejszenie żołądka lub szukasz pomocy w walce z otyłością? Napisz lub zadzwoń: kontakt@medicaladvisor.pl / + 48 607 871 284!
Zespół MedicalAdvisor.pl
